قطع درختان بدون مجوز قانونی در ایران یک جرم زیستمحیطی محسوب میشود و قوانین مختلفی در حمایت از منابع طبیعی و فضای سبز شهری در کشور تصویب شده است
در قوانین ایران، درختان بسته به محل قرارگیریشان میتوانند در تملک اشخاص حقیقی، دولت یا شهرداریها باشند. اما صرفنظر از مالکیت، هر گونه قطع، ریشهکنی یا آسیبرساندن به درختان در محیطهای شهری یا جنگلی بدون اخذ مجوز، از منظر قانون، تخلف یا جرم محسوب میشود.
درختان شهری (در معابر، بوستانها یا فضاهای عمومی) در تملک شهرداری بوده و طبق ماده ۶۸۶ قانون مجازات اسلامی، قطع آنها مشمول مجازات است. درختان جنگلی نیز تحت نظارت سازمان منابع طبیعی کشور هستند و تخریب یا قطع آنها بدون مجوز قانونی، جرم شناخته شده و با مجازاتهای سنگینی روبهروست.
قوانین مرتبط با قطع درخت
ماده ۴۷ قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع (مصوب ۱۳۴۶): هرگونه قطع درخت در جنگلها بدون اجازه سازمان جنگلها و مراتع کشور، جرم تلقی شده و متخلف علاوه بر جبران خسارت، به جزای نقدی یا حبس محکوم خواهد شد.
ماده ۶۸۴ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): هر کس محصول دیگری یا تاکستان، باغ میوه، نخلستان کسی را خراب کند یا محصول دیگری را قطع و دور کند، یا به واسطه سرقت یا قطع آبی که متعلق به آن است یا با اقدامات و وسایل دیگر خشک کند یا باعث تضییع آن بشود یا آسیاب دیگری را از استفاده بیاندازد به حبس از شش ماه تا سه سال و شلاق ۷۴ تا ضربه محکوم میشود.
ماده ۶۸۵ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): هر کس اصله نخل خرما را به هر ترتیب یا هر وسیله بدون مجوز قانونی از بین ببرد یا قطع نماید، به سه تا شش ماه حبس یا از یک میلیون و پانصد هزار تا سه میلیون ریال جزای نقدی یا هر دو مجازات محکوم خواهدشد.
ماده ۶۸۶ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): هر کس درختان موضوع ماده ۱ قانون گسترش فضای سبز را عالماً عامداً و برخلاف قانون مذکور قطع یا موجبات از بین رفتن آنها را فراهم آورد، علاوه بر جبران خسارت وارده حسب مورد به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال و یا جزای نقدی از سه میلیون تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.
ماده ۲۰ قانون حفظ و گسترش فضای سبز (مصوب ۱۳۵۹ شورای انقلاب):قطع درختان در محدوده شهرها بدون اخذ مجوز از شهرداری ممنوع است و متخلف علاوه بر پرداخت جریمه، ملزم به کاشت درخت جایگزین خواهد بود.
چنانچه شاهد قطع درخت از سوی افراد چه در خیابانها و حتی در املاک شخصی هستید میتوانید موضوع را به شماره ۱۳۷ اعلام کنید. درخت یا درختانی که در محدوده شخصی ملک افراد قرار دارد مورد حمایت مأموران شهرداری است و کسی حق ندارد آن قطع کند.